ITER SEPTIMUM

Indicativo futuro.
L'indicativo futuro attivo si forma dal tema del presente in modo diverso a seconda delle coniugazioni.
I) L'indicativo futuro della prima e seconda coniugazione attiva, passiva e deponente si forma aggiungendo al tema del presente il suffisso temporale -bo/bi- e le relative desinenze personali.

Pers.

ATTIVO

PASS. -DEPON.

S.

1

- bo

- bor

2

- bis

- beris (-bere)

3

-abit

- bitur

Pl.

1

- bimus

- bimur

2

- bitis

- bimini

3

- bunt

- buntur


Pers.

PRIMA CONIUGAZIONE

SECONDA CONIUGAZIONE

ATTIVO

PASSIVO

DEPON.

ATTIVO

PASSIVO

DEPON.

S.

1

spect - abo

spect - abor

con abor

hab ebo

hab ebor

ver ebor

2

spect- abis

spect- aberis

conaberis

hab ebis

hab eberis

ver eberis

3

spect- abit

spect- abitur

con abitur

hab ebit

hab ebitur

ver ebitur

Pl.

1

spect- abimus

spect- abimur

con abimur

hab ebimus

hab ebimur

ver ebimur

2

spect- abitis

spect- abimini

con abimini

hab ebitis

hab ebimini

ver ebimini

3

spect- abunt

spect- abuntur

conabuntur

habebunt

habebuntur

verebuntur

Osservazioni: la seconda persona singolare passiva può uscire in -bere, specie in poesia.

II) L'indicativo futuro della terza e quarta coniugazione attiva, passiva e deponente si forma invece aggiungendo al tema del presente il suffisso -a/e - e le relative desinenze personali

Pers.

III CONIUGAZIONE

IV CONIUGAZIONE

Attivo

Passivo - depon.

Attivo

Passivo - depon.

S.

1

- am

- ar

- iam

- iar

2

- es

- eris (-re)

- ies

- ieris (-re)

3

- et

- etur

- iet

- ietur

Pl.

1

- emus

- emur

- iemus

- iemur

2

- etis

- emini

- ietis

- iemini

3

- ent

- entur

- ient

- ientur


Pers.

III CONIUGAZIONE

IV CONIUGAZIONE

Attivo

passivo

deponente

Attivo

passivo

deponente

S.

1

vincam

vincar

loquar

puniam

puniar

potiar

2

vinces

vinceris

loqueris

punies

punieris

potieris

3

vincet

vincetur

loquetur

puniet

punietur

potietur

Pl.

1

vincemus

vincemur

loquemur

puniemus

puniemur

potiemur

2

vincetis

vincemini

loquemini

punietis

puniemini

potiemini

3

vincent

vincentur

loquentur

punient

punientur

potientur


Osservazioni: la seconda persona singolare passiva può uscire in -re, specie in poesia.

PROVE DI NAVIGAZIONE
(Traduci i testi proposti, confrontando in seguito la comprensione italiana)

a) BG:1. Abs te rationem reposcent (5.30) - Hic dies de nostris controversiis iudicabit (5,44) - Vestrae quidem certe vitae prospiciam (7,50) - In …cadaveribus proelio decertare cogentur? (7.77) -

b) EN.Lib. I: 1.(Nympham) conubio iungam stabili propriamque dicabo (73) - Dabit deus quoque finem (199) - Forsan et haec ( queste cose) olim meminisse (ricordare) iuvabit (203). - Cernes,(O filia ), urbem et feres ad sidera caeli magnanimum Aeneam (260). - (Ego Iuppiter) fabor enim et fatorum arcana movebo (261). - (Aeneas) bellum geret populosque feroces contundet moresque viris et moenia ponet (263). - Puer Ascanius regnum transferet et Longam muniet Albam (271). - Romulus Romanos suo de nomine dicet (277). - Aspera Iuno consilia in melius (in meglio) referet mecumque ( con me) fovebit Romanos rerum (del mondo) dominos. - Dirae claudentur Belli portae, Furor impius intus fremet horridus (293) - Sanguine troiano et rutulo dotabere, virgo (7,318) - Te, Turne, manebit supplicium, votisque deos venerabere seris (7,597) - Semper celebrabere donis corniger fluvius (Tevere) (8,77)- Nec longum (avv:) laetabere (10,740) - Hoc tamen infelix miseram solabere mortem, (10,829) - Neque enim, fortissime (Rhebe), credo, iussa aliena pati et dominos dignabere Teucros (10,865) -

c) Fedro: Equidem omni cura morem servabo senis. (2.prol.) - 'Vos modo' inquit 'parcite:

…rursus erumpam '. (2.8) -Fortasse dices: "… Venient feriae Si leges, laetabor …Nunc…brevi docebo … Sollemnis dabitur gloria. (3.prol.) - Dignum accipies praemium (3.5) - Quam (quanto) dulcis sit (sia) libertas breuiter proloquar.(3.7) - Cum voles (vorrai) erit utilis (3.15) -Mors vicina flagitabit debitum (3.Epil.) - Sed … feretur pro ludibrio praemium (4.20) - Maiorem (maggiore) turbam punitorum reperies.(5.4) - Ego…ibi sorte tristi fata deflebo mea." (App.21) -
Torna

Indicativo futuro dei verbi anomali:

Pers.

Sum

Eo

Fero

 

fio

volo

nolo

malo

S.

1

ero

ibo

feram

ferar

fiam

volam

nolam

malam

2

eris

ibis

feres

fereris

fies

voles

noles

males

3

erit

ibit

feret

feretur

fiet

volet

nolet

malet

Pl.

1

erimus

ibimus

feremus

feremur

fiemus

volemus

nolemus

malemus

2

eritis

ibitis

feretis

feremini

fietis

voletis

noletis

maletis

3

erunt

ibunt

ferent

ferentur

fient

volent

nolent

malent

PROVE DI NAVIGAZIONE
(Traduci i testi proposti, confrontando in seguito la comprensione italiana)

a) BG.: Hi (questi) sapient… rationem reposcent (5.30) – Hic (questo) dies de nostris controversiis iudicabit.' (5.44) – "Vestrae quidem certe vitae prospiciam" (7.50) – Paene in ipsis cadaveribus proelio decertare cogentur (7.77)

b) En.: 'Ergo age, care pater, cervici imponere nostrae; / ipse (io) subibo umeris …/ una salus ambobus (per entrambi) erit. (2,710) -Heu, miserande puer, / tu Marcellus eris (6.683) - Non erimus regno indecores, nec vestra feretur / fama levis tantique abolescet gratia facti (7.231) - Hic locus urbis erit (8.46) -

c) Fedro: "Cito rumpes arcum, / at si laxaris (allenterai), cum voles erit utilis." (3.14) - Si cito rem perages, usus fiet longior (più lungo) (3.epil) - "Quidquid dederis (qualsiasi cosa darai), satis erit (App.11)

Torna