Seconda
declinazione
MODELLO DELLA SECONDA
DECLINAZIONE:
Gli aggettivi della prima classe Comprendono gli aggettivi
che si declinano seguendo le prime due declinazioni: per il femminile
seguono la prima, per il maschile ed il neutro la seconda.
Es.: - Praecipue pius Aeneas nunc gemit, soprattutto il pio Enea geme (I,220) - Ponto nox incubat atra, Incombe sul mare una notte nera ( En. 1,88) - Talvolta, come
in italiano, gli aggettivi sono sostantivati: Pauci de nostris
cadunt, Pochi tra i nostri cadono (BG:I,15) - Caesar suos
in castra reduxit (riportò), Cesare riportò i
suoi nell'accampamento (BG.2,9) - Nonnulli in oppidum irrumpunt,
Alcuni irrompono nella città (BG.7, 70) Sono così chiamati
perchè hanno desinenze di origine pronominale al genitivo
(- ius) e dativo (- i ) singolari di tutti e tre i generi.
I più frequenti
sono: PROVE DI NAVIGAZIONE
a) BG.: Proximo
die (Il giorno dopo), instituto suo, Caesar e castris utrisque
copias suas (educit)(I,50) - Postridie Caesar praesidium utrisque castris
reliquit (lasciò)(I,51) - Neutri transeundi (di passare,
da trans-eo) initium faciunt, Caesar suos in castra reduxit(riportò)
(II,9) - (Ardenna silva) est totius Galliae maxima (6,29) - Cum (quando)
Caesar in Galliam venit (venne), alterius factionis (partito)
principes (capi) erant Haedui, alterius Sequani (6,12) - Nonnulli
fossam transire et materiam transcendere conantur; nonnulli in oppidum
irrumpunt (7, 70) - Animadvertit ad alteram ripam magnas copias (5,18)
- Erant omnino itinera duo (due strade): unum per Sequanos, alterum
per provinciam nostram (I,6) - (Rhodanus) nonnullis locis vado transitur
(si passa)(I,6) - 10. In utram partem (Rhodanus fluit)?( I,12)
- Locus aequum fere spatium a castris utriusque, Ariovisti etCaesaris,
aberat ( distava)(I,43) - Caesar ex castris utrisque copias suas
(reducit)(I,50)- Utraque in fuga periit(morì)(I,53) - Ad
utramque ripam agros aedificia vicosque habebat (IV,4) - (Pugnatur) ab
utrisque acriter (4, 26) - Comprehendunt utrumque (5,31) - Utrique se
suo loco continent (5,50) - Neutris auxilia (mittunt)(7,63) - Ab utrisque
contenditur (7,70) - Utrosque timor ignminiae ad virtutem (all’eroismo)
excitabat (7,80) - Unus (exanimatur): alteri b) En.Libri I:
Tota armenta sequuntur a tergo (185) - (Aeneas) se (si) miscet
viris neque cernitur ulli (440). Unus (socius) abest (manca)(584)
- (Pallade) potuit (potè) (Argivos) summergere ponto
unius ob noxam (38) - Unius ob iram prodimur atque Italis longe disiungimur
oris (251) - Hic fessas non vincula navis (le navi, acc. pl. f.)
ulla tenent (178) - Alii flammas ministrant (213) - Alta theatris fundamenta
locant alii (428) - Nate, mea magna potentia, solus, nate, tela Typhoea
temnis (665) - Videt Iliacas pugnas bellaque iam fama totum vulgata per
orbem (mondo, acc. sing. m.)(457)
PROVE DI NAVIGAZIONE (Traduci i testi proposti, confrontando in seguito la comprensione italiana) a) BG.: 1. Ariovistus ad postulata Caesaris pauca respondebat, sed multa de se ( su di sè) predicabat.(1,44). - Multa ab Caesare in sententiam dicebantur. - Vergobretus, summus magistratus (sommo magistrato) Haeduorum erat, qui (che ) creatur annuus et vitae necisque ( e di morte) in suos habet potestatem (potestà) (I,16) - Eadem (le stesse cose) secreto ab aliis quaerit; reperit esse vera (I,18) - Aduatici sua omnia (tutte) in unum oppidum contulerunt (portarono) (2,29) - Nostris animus augetur (7,70) b) EN.: (Aeneas)
multa (patitur)(1.5) - (Ego, Iuppiter, Giove) arcana movebo ( svelerò)(1.262)
- At pius Aeneas, per noctem (durante la notte) plurima (volvebat)
(1.305) - Varium et mutabile (mutevole) semper (est) femina (4,569)
-
|